Zoals veel mensen was ook ik gezond nieuwsgierig naar de docureeks ‘gewoon buitengewoon’. Mijn eigen beperkte kennismaking met het BO was zeer teleurstellend en deed me keihard kiezen voor inclusie. Voor mij de enige optie, hoe lastig en moeilijk en energievretend en tegendraads het bijwijlen ook is. Iets anders voelt niet ok. En ik heb in de afgelopen jaren door wat verhalen te horen van ouders hier en daar een paar extra stevige vooroordelen opgebouwd over het BO. Tijd dus om een kijkje te nemen. De intro was veelbelovend.
Tiemen had het zien passeren en wou graag mee kijken. We keken – heel uitzonderlijk – zelfs ‘live’ naar de uitzending. We wisselden niet veel woorden, keken vol aandacht. Tiemen met een mond die meer en meer openviel. Ik met tenen die krulden en krulden. De eerste 15 minuten waren àl mijn vooroordelen al bevestigd.
‘Ok’, zei Tiemen op het einde ‘nu begrijp ik waarom Maren naar een gewone school gaat’. En ‘maar mama, als je tegen iemand zegt dat hij anders is, tien keer na elkaar, dan denk je toch zelf echt dat je anders ben en dan gedraag je je ook anders?’ En ‘dat is geen bijzonder onderwijs, dat is bijzondere opvoeding, krijgen die ook les, leren die iets?’.
Ik kon alleen maar ontzet nadenken over hoe een meisje met dezelfde mentale leeftijd als mijn dochter en min of meer dezelfde beperking compleet als kleuter behandeld werd. Op haar kamer opgesloten werd. Opgesloten. Op-ge-sloten. ‘je hebt je rust nodig hé, ik zie het, ‘tis al veel geweest vandaag hé. En dan naar de camera ‘ja, ze durft weglopen als we dit niet doen. Het is voor haar eigen veiligheid’. Ik ga niet herhalen wat Tiemen zei maar dat gaat dus hierover hé. Monkey see Monkey do.
Een school waar een jongen die compleet over zijn toeren is in een soort afkoelruimte gezet wordt. Tien minuutjes hé! Je hebt het nodig! En dan nog tien minuutjes. En nog eens. Terwijl de jongen al tijdens de eerste cooldown stilletjes zegt: “ik word rustig als ik even muziek mag luisteren. Maar ze pakken mijn telefoon af en zetten me hier. Dat gaat niet helpen.” Hoe kan je nu niet luisteren naar zo een gast? Hij weet zelf héél goed blijkbaar wat helpt. 5 minuten muziek luisteren en hij kon terug aansluiten in de klas. Neem, we maken er 30 minuten van in de afkoelruimte en daarna mag je onkruid gaan wieden buiten, je kan daar nog wat extra afkoelen. #insertroloog
Ik hoop echt dat de school uit de docu geen toonvoorbeeld is van hoe het er in andere BO scholen aan toe gaat. Echt. Het allerergste vind ik nog dat veel ouders op social media de serie bejubelen. ‘Zie eens hoe goed het daar is. Zo wijs! Ammai dat ziet er daar tof uit’. Slik.
En toch kiest onze minister van onderwijs om nog maar eens het BO te belonen met structurele extra subsidies. In plaats van dat geld te verdelen over àlle scholen. Zodat de gewone scholen meer budget hebben om kinderen extra te ondersteunen en aan boord te houden in plaats van kleuters massaal richting BO te sturen omdat ze te veel achterstand hebben en er niet voldoende personeel is om die achterstand weg te werken in een extra kleuterjaar of met extra ondersteuning…
Ik veroordeel ouders niet die kiezen voor BO, echt niet. Ik begrijp héél goed dat inclusie iets is dat in Vlaanderen zo stiefmoederlijk behandeld wordt en zo slecht ondersteund wordt op àlle vlakken dat je als ouder soms gewoon geen andere keuze hebt. Het is ook zo normaal, de ‘norm’. Een kind met een beperking is het beste af in een school waar kleine klasjes zijn, individuele begeleiding, therapie op school, je kind wordt zelfs afgehaald en thuisgebracht. Hoe makkelijk kan het zijn? Ik heb vriendinnen met kinderen in het BO, mijn eigen metekindje zit er. En ik begrijp zeer goed waarom die keuze gemaakt is.
Ik heb respect voor leerkrachten die er werken, ik heb vriendinnen die er lesgeven. Mijn ander metekindje werkt er. Met passie en veel inzet. Maar het ganse systeem klopt niet. Kinderen louter op basis van een soort beperking samen zetten in een ‘type” klopt niet! Er is evenveel verschil tussen 2 kinderen met downsyndroom als tussen jouw en mijn kind. Uitgaan van de beperking van een kind in plaats van de sterkte en kwaliteiten van een kind klopt niet! Kinderen weghalen uit de buurt waar ze wonen en te ver van huis laten school lopen in een omgeving waar ze geen sociaal netwerk kunnen uitbouwen klopt niet. Het klopt gewoon niet. En ja, ik ben mij er zeer van bewust dat er kinderen zijn die fysiek/mentaal zoveel uitdagingen hebben dat écht leren er nooit zal inzitten. En voor die kinderen moet uiteraard gezorgd worden. Maar het overgrote merendeel van de kinderen in het BO hoort er niet thuis.
Ik had deze week een mama aan de telefoon, huilend. Ander afkomst, niet taalvaardig in onze taal. Een hallucinant verhaal hoe een clb misbruik gemaakt heeft daarvan. Einde kleuter moet de mama plots een papier tekenen, je kindje mag in het eerste leerjaar naar een andere school, een waar hij beter zal kunnen leren. Alles is al geregeld, je moet gewoon de inschrijving nog bevestigen. Rozengeur, manenschijn, mama blij dat haar kindje de kans krijgt. Drie jaar later heeft de mama een cursus Nederlands gevolgd en heeft ze plots door dat haar kind in het buitengewoon onderwijs beland is omwille van taalachterstand en een vermoeden van adhd. Serieus? Echt? Hallo CLB? On-ge-looflijk. Het kindje ziet dagelijks hoe de buurtkinderen huiswerk maken en studeren. Hij wil ook huiswerk maken en studeren! Maar er is geen aanbod blijkbaar. En het CLB wil geen omschakeling naar het gewone onderwijs. En dan sta je daar als ouder. Het is niet het enige trieste verhaal dat ik de afgelopen jaren hoorde aan de telefoon.
Ik word er een beetje triest van. En ik weet dat ik de inclusiemaffia genoemd wordt. I could not care less. Ik zal altijd blijven strijden voor inclusie. Voor mijn dochter. Voor al haar vrienden. Voor élk kind/jongere/volwassene.
Wie zich graag eens inleest over de geschiedenis van het BO en hoe het komt dat wij quasi het énige land zijn waar deze segregatie in stand gehouden wordt raad ik aan het boek ‘Excluses: wat uitsluiting doet met mensen’ van Beno Schraepen eens te lezen. Ergens hebben we de boot gemist, het boek legt haarfijn uit waar.
durvendromendenkendoen 